- μαύρες τρύπες
- (Αστρον.). Αντικείμενο, η μάζα του οποίου είναι συγκεντρωμένη σε πολύ περιορισμένη περιοχή ώστε η ταχύτητα διαφυγής από αυτό να είναι μεγαλύτερη από την ταχύτητα του φωτός. Εικάζεται ότι όταν ένα άστρο εξαντλήσει τα πυρηνικά του καύσιμα, η πίεση προς τα έξω δεν θα μπορεί να συντηρηθεί και το άστρο θα αναγκασθεί να καταρρεύσει από την ίδια του τη βαρυτική έλξη. Καθώς το άστρο θα συρρικνώνεται, η ένταση του βαρυτικού πεδίου στην επιφάνειά του θα αυξάνει με αποτέλεσμα να αυξάνει και η ταχύτητα διαφυγής από την επιφάνειά του. Για ένα κοινό άστρο με μάζα δεκαπλάσια από αυτήν του Ήλιου, όταν η ακτίνα του περιοριστεί σε περίπου 30 χλμ., η ταχύτητα διαφυγής θα ξεπεράσει την ταχύτητα του φωτός. Σύμφωνα με την ειδική θεωρία της σχετικότητας, εφόσον δεν μπορεί να διαφύγει το φως, τίποτα δεν μπορεί να διαφύγει. Θα προκύψει λοιπόν μια περιοχή του χωροχρόνου από την οποία θα είναι αδύνατη η διαφυγή κάθε αντικειμένου, ενώ ό,τι βρεθεί σε μια μ.τ. θα χαθεί για πάντα. Ωστόσο η κβαντική μηχανική επιτρέπει την εκπομπή ύλης και ενέργειας από μια μ.τ. και μάλιστα ο ρυθμός της είναι αντιστρόφως ανάλογος με το μέγεθος της μ.τ.· το όριο της μ.τ. ονομάζεται ορίζοντας γεγονότων. Η άμεση παρατήρηση μιας μ.τ. δεν είναι εφικτή, ωστόσο είναι δυνατή η έμμεση παρατήρηση και σήμερα η επιστήμη διαθέτει ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη μ.τ. σημαντικού μεγέθους, όπως η πηγή ακτίνων Χ στον αστερισμό του Κύκνου.
Dictionary of Greek. 2013.